مفهوم‌سازی جریان‌های نواندیشی دینی معاصر در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری

Authors

  • حمید سجادی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه
Abstract:

نواندیشی دینی، که ویژگی دورة معاصر است،با مدرنیته همزاد است؛ داعیان بسیار یافته، به گونه‌ای که هریک از آنها، آنچنان مفهوم نواندیشی را بر خویش منطبق می‌کنند که عرصه را برای حضور دیگران در دایرة نواندیشی دینی، تنگ می‌نمایند. این امر، هر معیار و ملاکی را برای ارزیابی جریان‌های نواندیش دینی به چالش می‌کشد. بدان سبب که تلاش‌های علمی برای تفکیک جریان‌ها در سه حوزة ضرورت، امکان و رویکرد نظری صورت نپذیرفته است. چگونگی جداسازی مفهومی گونه‌های متنوع نواندیشی دینی پرسشی است که این مقاله در پی پاسخگویی به آن است.(سؤال)به نظر می‌رسد با صورت‌بندی جریان‌های نواندیشی دینی در حوزه‌های پیش‌گفته، بتوان به پرسش یادشده پاسخ داد. (فرضیه) بنابراین، غرضْ مفهوم‌سازی سازه‌های تعدد نواندیشی دینی با توانایی در قابلیت سنجش و مقایسه است. (هدف) درنتیجه، مقالة حاضر بر آن است، مسائل اصلی هریک از جریان‌های نواندیشی دینی - از جمله مسئلة رابطه میان دین و مدرنیته - را شناسایی کند و آنها را پیرامون نقطة عزیمت‌شان در سه مفهوم ضرورت، امکان و رویکرد نظری بازتولید نماید. (روش) این مقاله با رد نگاه  درونی و بیرونیِ مصداق نگر و تنها با تأکید بر مفهوم‌سازی می‌کوشد طیف‌بندی خاصی از جریان‌های نواندیش دینی عرضه کند.(یافته)

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مفهوم سازی جریان های نواندیشی دینی معاصر در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری

نواندیشی دینی، که ویژگی دوره معاصر است،با مدرنیته همزاد است؛ داعیان بسیار یافته، به گونه ای که هریک از آنها، آنچنان مفهوم نواندیشی را بر خویش منطبق می کنند که عرصه را برای حضور دیگران در دایره نواندیشی دینی، تنگ می نمایند. این امر، هر معیار و ملاکی را برای ارزیابی جریان های نواندیش دینی به چالش می کشد. بدان سبب که تلاش های علمی برای تفکیک جریان ها در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری صورت نپذی...

full text

نواندیشی دینی و تعالی سیاسی در گفتمان امام خمینی+

در این مقاله، پس از فهم جایگاه عناصر درون‌گفتمانی اندیشه حضرت امام، تلاش می‌شود تا عناصر درون‌گفتمانی هویت اسلامی ـ شیعی در متن فرایند انقلاب اسلامی درک شود و دریابیم که رهبر و معمار کبیر این انقلاب چگونه توانست با بهره‌گیری از نص شریعت اسلامی و وقایع مندرج در متن زندگی سیاسی ـ اجتماعی، نوعی تحرک و بسیج سیاسی را در راستای آرمان‌های هویتی خود ایجاد کند. در ادامه، برخی از این مفاهیم را که به عنوا...

full text

مطهری و نواندیشی دینی

نواندیشان دینی(اسلامی) به مسئله انحطاط و احیای تمدن اسلامی فراوان پرداخته اند و از همین رو درگیر مسئله سنّت و تجدد هستند. در برخورد با این دو مسئله، دو رویکرد متفاوت اخذ کرده اند؛ گروهی طرفدار رفتاردرمانی و گروهی به رویکرد شناخت درمانی گرویده اند. طرفداران رویکرد دوم می گویند برای حل مشکلات جامعه اسلامی باید اندیشه های دینی ما پالایش و تغییر یابد. استاد مطهری از این گروه است در عین حال مدل نواند...

full text

بنیان‌‌‌‌های نظری گسست از سنت در جریان نواندیشی دینی در ایران

بنیان های نظری گسست از سنت در جریان نواندیشی دینی در ایران دکتر منصور میراحمدی تاریخ دریافت: 30/10/86 حمید سجادی تاریخ پذیرش: 28/01/87 چکیده اگر بتوان جریان های اسلامی شکل گرفته در دوران معاصر را از منظر رابطۀ دین و مدرنیته در سه جریان نواندیشی دینی، نوگرایی دینی و رادیکالیسم دینی، صورت بندی کرد؛ نواندیشی دینی جریانی فکری است که در فرایند رویارویی با مدرنیته و تلاش برای سازگار ساختن سنت فکری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 5

pages  133- 154

publication date 2014-09-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023